Makolągwa to niewielki ptak, nieco mniejszy od wróbla, o smukłej i delikatnej sylwetce. Samiec ma w upierzeniu godowym różowoczerwoną pierś i w tym samym kolorze berecik na czole, reszta głowy i szyi jest szara, a plecy i pokrywy skrzydłowe mają odcień rudobrązowy. Samiczka jest bardziej stonowana, w szaro- brązowych barwach, z płowo-białą piersią i brzuchem delikatnie prążkowanymi. Dziób jest szary. Makolągwa ma dłuższy, wcięty ogon z białymi krawędziami skrzydeł.
Ptak ten jest bardzo ruchliwy, a jego lot falisty i mocny. Samce śpiewają radośnie, melodyjnie, a odgłosy kontaktowe przypominają powtarzane "tig-it", szczególnie podczas podrywania się do lotu. Makolągwa najczęściej zamieszkuje tereny otwarte z krzewami, wrzosowiska, torfowiska, góry do granicy lasu oraz obrzeża miast i wsie.
W skrócie, makolągwa to niewielki ptak o smukłej sylwetce, samiec wyróżnia się czerwonymi akcentami na piersi i czole, samiczki są bardziej stonowane, a ptak jest znany z melodyjnego śpiewu i falistego lotu.
