napisał martwe dusze

"Martwe dusze" to niedokończona powieść Nikołaja Gogola, napisana od 1835 do 1852 roku, uznawana za jedno z jego najważniejszych dzieł. Opublikowana po raz pierwszy w 1842 roku, pierwotnie miała być trylogią. Głównym bohaterem jest Paweł Iwanowicz Cziczikow, który podróżuje po rosyjskich majątkach, kupując od właścicieli ziemskich "martwe dusze" — zmarłych chłopów pańszczyźnianych, którzy formalnie wciąż figurują w rejestrach podatkowych. Cziczikow chce wykorzystać te fikcyjne dusze jako zabezpieczenie kredytowe, by zdobyć majątek i prestiż społeczny. Tytułowe "martwe dusze" mają też głębsze, metaforyczne znaczenie — symbolizują moralny i duchowy upadek ludzi przedstawionych w powieści. Gogol pokazuje społeczeństwo, które choć żywe fizycznie, jest wewnętrznie martwe duchowo, kierowane przez chciwość, egoizm i próżność. W książce krytykowany jest feudalny system oraz materializm prowadzący do degrengolady moralnej. "Martwe dusze" to zatem zarówno dosłownie martwi chłopi będący przedmiotem handlu, jak i metafora pustki duchowej i moralnej społeczeństwa carskiej Rosji XIX wieku.