De stemmen worden nog geteld op lokaal niveau, meestal in het stembureau of bij het gemeentelijk stembureau, en vervolgens samengevoegd tot de landelijke uitslag. In Nederland gebeurt het tellen vrijwel altijd handmatig op papier, en de proces-verbalen worden daarna digitaal samengevoegd en gepubliceerd door de gemeenten en de Kiesraad. De exacte stand van zaken kan per gemeente verschillen, maar doorgaans zijn vrijwel alle gemeenten op de dag van de stemming of binnen 24–48 uur na sluiting duidelijk, met uitzonderingen voor toevoegingen van buitenlandstemmen en enkele resterende in bijzondere gemeenten. Belangrijke punten:
- Tellen gebeurt in het stemlokaal en gedurende de telling wordt vastgesteld welke stembiljetten geldig zijn en wat de uitslag per stembureau is.
- Gemeenten publiceren alle processen-verbaal van de stembureaus en bieden links naar die publicaties op hun websites; de Kiesraad biedt een overzicht van deze publicaties.
- In sommige gevallen kan de uiteindelijke landelijke uitslag nog wachten op buitenlands stemgedrag of vertragingen elders, waarna de definitieve uitslag wordt vastgesteld.
- Blanke en ongeldig verklaarde stemmen worden apart geteld en verwerkt volgens de geldende regels, en blijven onderdeel van het tellingproces dat tot de definitieve uitslag leidt.
Als je wilt, kan ik specifieke informatie zoeken over de huidige stand in een bepaalde gemeente of de datum waarop de landelijke definitieve uitslag verwacht wordt.
