Kort antwoord: In Nederland sluiten vrijwel alle grote partijen de PVV uit van coalitieparticipatie; het gaat vooral om CDA, GroenLinks-PvdA, VVD en D66, terwijl JA21, FVD-achtige partijen en sommige kleinere fracties ook geen coalitie met de PVV willen vormen. De exacte opstelling kan per partij variëren en kan veranderen gedurende de campagne, maar de trend is duidelijk: de PVV wordt breed uitgesloten als coalitiepartner.
Details en context
- Uitsluiting als coalitieprincipe: In recente weken roepen meerdere partijen expliciet op om niet met de PVV samen te werken in een regering, mede vanwege beleidsverschillen en zorgen over democratische normen. Dit geldt in toenemende mate voor gevestigde partijen die eerder samenwerking uitsluiten of streng condities stellen.
- Peilingen en coalitievorming: Peilingen laten de PVV vaak aan kop blijven of dicht bij koppositie, terwijl partijen als VVD, D66 en JA21 en anderen hun bereidheid tot coalitievorming met de PVV benadrukken als ze zich strikt aan bepaalde voorwaarden houden of niet samen zouden werken. Politieke analyse en commentaren bespreken steeds vaker de mogelijkheid van minderheidsregeringen of coalities met streng uitgesloten partijen, afhankelijk van de uitsluiting of inclusie van de PVV en soortgelijke partijen.
- Inhoudelijke en organisatorische overwegingen: Naast inhoudelijke bezwaren spelen ook vragen over democratische legitimatie en interne partijdemocratie een rol in de discussie rondom uitsluiting van de PVV uit het politieke speelveld; sommige analyses roepen op tot bredere veranderingen in partijwetgeving die interne democratie beoogt, wat implicaties kan hebben voor de PVV en soortgelijke partijen.
Extra context
- Als de coalitie zich fundamenteel tegen de PVV blijft positioneren, kan dit de politieke formatie bemoeilijken en mogelijk leiden tot een minderheidskabinet of een coalitie met een bredere linker- of middenkoers. Analyses en opinie-column's bespreken deze scenario’s, vooral in relatie tot de standpunten van VVD, D66 en JA21 en de bereidheid van andere partijen om samen te werken onder strikte voorwaarden.
Als je wilt, kan dit verder uitgewerkt worden met recente stellingen van specifieke partijen (bijv. wat VVD, D66, GroenLinks-PvdA, CDA, JA21 hebben gezegd) en hoe die zich verhouden tot de huidige peilingen.
